Με τις τυχαίες συνέπειες της ταχείας αποσταθεροποίησης του κλίματος έρχονται αντιμέτωπες διάφορες περιοχές στον πλανήτη. Ενώ λοιπόν ορισμένες συνέπειες είναι πιο δραματικές, άλλες είναι πιο διακριτικές, χωρίς αυτό φυσικά να τις κάνει ασήμαντες.
Η Φλόριντα των ΗΠΑ είδε πρόσφατα μια εξ αυτών των συνεπειών μέσω της διαταραχής ισορροπίας στο πόσα αρσενικά και πόσα θηλυκά γεννιούνται από το είδος χελώνας caretta caretta.
Τι προκαλεί το φαινόμενο
Οι αυξημένες θερμοκρασίες καθιστούν την άμμο σε ορισμένες παραλίες τόσο ζεστή που οδηγούν στη γέννηση σχεδόν μόνο θυληκών χελώνων. Αυτό σχετίζεται με το τρόπο που λειτουργεί η τεκνοποίηση στο είδος.
Σε αντίθεση με τα περισσότερα είδη, στις χελώνες το βιολογικό φύλο δεν καθορίζεται κατά την γονιμοποίηση αλλά από την θερμοκρασία του περιβάλλοντος στο οποίο βρίσκεται το αυγό. Σύμφωνα με την επιστημονική βιβλιογραφία και την Εθνική Ωκεανογραφική Υπηρεσία των ΗΠΑ, αν το αυγό αναπτυχθεί σε θερμοκρασία περιβάλλοντος κάτω από 27.7°C το νεογνό θα γεννηθεί αρσενικό, ενώ αν η ανάπτυξη γίνει σε θερμοκρασία άνω των 31°C το νεογνό θα γεννηθεί θηλυκό. Όταν η θερμοκρασία έχει διακυμάνσεις μεταξύ των δυο άκρων προκύπτει μίξη αρσενικών και θυληκών απογόνων. Ερευνητές έχουν τονίσει πως όσο μεγαλύτερες γίνονται οι θερμοκρασίες τόσο μεγαλύτερη θα είναι η απορρύθμιση των πληθυσμών σε χελώνες και άλλα είδη όπως μερικά ερπετά.
Όπως είναι λογικό αυτή η εξέλιξη θα οδηγήσει σε σοβαρή μείωση του πληθυσμού αυτών των ειδών απορυθμίζοντας εν τέλει και το υπόλοιπο τοπικό οικοσύστημα. Αυτό τόνισε και μια σχετική μελέτη1Sifuentes-Romero, Itzel, et al. “Hydric environmental effects on turtle development and sex ratio.” Zoology, vol. 126, 1 Feb. 2018, pp. 89-97, doi:10.1016/j.zool.2017.11.009. Αρχειοθετημένο εδώ.που έγινε στον ίδιο είδος χελωνών στην Φλόριντα το 2018. Συγκεκριμένα οι ερευνητές ανέφεραν πως σύμφωνα με τα δεδομένα που είχαν τότε διαθέσιμα, οι αυξανόμενες θερμοκρασίες στην άμμο εμφάνιζαν συσχέτιση με την αύξηση των γεννήσεων θηλυκών στους πληθυσμούς των χελώνων caretta caretta.
Σε αυτό το σημείο πρέπει να τονίσουμε πως, σύμφωνα με επίσημη αναφορά της WWF, στην λίστα των ειδών που κινδυνεύουν με εξαφάνιση βρίσκονται 6 από τα 7 είδη θαλάσσιας χελώνας.
Το πρόβλημα δεν είναι καινούργιο
Ενώ, σύμφωνα με το σχετικό ρεπορτάζ του Reuters στο οποίο συμβουλεύτηκαν, μεταξύ άλλων, ειδικούς από τοπικά νοσοκομεία για χελώνες στην Φλόριντα το πρόβλημα επιδεινώνεται όσο αυξάνονται οι θερμοκρασίες, το πρόβλημα με την απορρύθμιση των γεννήσεων στις χελώνες δεν είναι νέο φαινόμενο και δεν περιορίζεται στην Φλόριντα.
Σε μελέτη2Jensen, Michael P., et al. “Environmental Warming and Feminization of One of the Largest Sea Turtle Populations in the World.” Curr. Biol., vol. 28, no. 1, 8 Jan. 2018, pp. 154-159.e4, doi:10.1016/j.cub.2017.11.057. Αρχειοθετημένο εδώ.του 2018 που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Current Biology εξετάστηκαν 400 χελώνες από διαφορετικά σημεία του Μεγάλου Κοραλλιογενή Υφάλου της Αυστραλίας και βρέθηκε πως 99.8% των χελώνων του είδους “Chelonia mydas” γεννιούνται θηλυκές.
Πιθανές λύσεις και αλλαγές στη συμπεριφορά των χελωνών
Ωστόσο, ενώ τα δεδομένα δείχνουν αύξηση του πληθυσμού θυληκών λόγω της θερμοκρασίας υπάρχουν μέτρα που μπορούν να ληφθούν για την αντιμετώπιση του φαινομένου. Συγκεκριμένα, Δανοί ερευνητές σε μελέτη3Esteban, Nicole, et al. “Optimism for mitigation of climate warming impacts for sea turtles through nest shading and relocation.” Sci. Rep., vol. 8, no. 17625, 4 Dec. 2018, pp. 1-8, doi:10.1038/s41598-018-35821-6. τους που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature το 2018 έδειξαν ότι η τεχνητή μείωση της θερμοκρασίας σε μέρη όπου οι χελώνες φτιάχνουν φωλιές για να επωάσουν τα αυγά τους βοηθάει στην βελτίωση των αναλογιών γέννησης αρσενικών και θηλυκών.
Επιπρόσθετα, μελέτη4Gaos, Alexander R., et al. “Prevalence of polygyny in a critically endangered marine turtle population.” J. Exp. Mar. Biol. Ecol., vol. 506, 1 Sept. 2018, pp. 91-99, doi:10.1016/j.jembe.2018.06.004. που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό “Journal of Experimental Marine Biology and Ecology” έδειξε ότι σε απάντηση των αυξανόμενων πληθυσμών θυληκών οι αρσενικές χελώνες εμφάνιζαν τάση ζευγαρώματος με πολλαπλά θηλυκά. Ενώ η τάση θηλυκών να ζευγαρώνουν με πολλαπλά αρσενικά είναι γνωστή στη βιβλιογραφία, το αντίστροφο, δηλαδή αρσενικά να ζευγαρώνουν με πολλαπλά θηλυκά είναι πιο σπάνιο. Ωστόσο οι συνθήκες του περιβάλλοντος έχουν ωθήσει τα αρσενικά σε αυτή την συμπεριφορά γεγονός που ενδέχεται να αντισταθμίζει έστω και ελάχιστα την υπέρμετρη γέννηση θηλυκιών στους πληθυσμούς χελωνών.
Σε κάθε περίπτωση ωστόσο πρόκειται για ένα φαινόμενο το οποίο ερευνάται ακόμα καθώς οι περιβαλλοντικές συνθήκες μεταβάλλονται με ταχείς ρυθμούς.
